OSMANLI İMPARATORLUĞU NEDEN ÇÖKTÜ ?
Mehmet Sayın
Osmanlı bizim cihan imparatorluğumuzdu ;
Yöneten sınıfın devşirmelerden oluşması bu gerçeği değiştirmez , çünkü halkı bizlerdik , cephelerde askerlik yaparak şehit düşenler de dedelerimizdi.
Yani Osmanlı bizlerden oluşmaktaydı.
Osmanlı çok büyük bir devletti "o kadar büyüktü ki" 600 yıl yaşadı ve çöküşü bile 200 yıl sürdü.
Yükseldiği zamanlarda dünyanın en büyük devletiydi , dünya milletleri arasında en fazla üretime ve ticaret hacmine sahipti.
Bu büyüklüğünün en büyük sebebi de o zamanın en çok kullanılan ticaret yollarının (İpek yolu) Osmanlı'nın kontrolünde olmasıydı.
İşte bu rakiplerini zaman içerisinde başka ticaret yolları aramaya itti ;
Onlar keşifler yoluyla yeni ticaret yolları buldular ;
Bu da yeni ticaret yolları ,yeni sömürgeler ve zenginleşme demekti.
Zamanla onlar Osmanlı karşısında önce dengeyi sağladılar daha sonra da üstün duruma geçtiler ;
Çünkü dünya ticaret yolları onların eline geçmişti.
Osmanlı bu yeni gelişmeye karşı koyamadı ve geri kaldı;
Sadece ticaret ve ekonomi konusunda değil , en az onun kadar önemli olan bilim , teknik ve eğitim konusunda da geri kaldı.
Zaten en çarpıcı gerçek de buradadır.
Matbaa bile bize Avrupa'dan 250 yıl sonra gelebildi.
Eğitimde geri kalmanın sebeplerinden biri de buydu.
Eğitimde ve bilimde geri kaldığımız için sanayi devrimini yakalayamadık.
Onların eğitim düzeyleri bizden çok daha ileri olduğu için bizi fersah fersah geçtiler onlar ileri giderken 100 yıl önceki Osmanlı'da okuma yazma oranı yüzde onun altındaydı ve koca İmparatorlukta sadece 20 kadar lise vardı onlar da yakın zamanda Sultan Abdülhamit zamanında açılmışlardı bu hamle de arayı kapatmaya yetmedi tabii.
Şimdi bilgi çağını yakalamaya çalışmaktayız;
Yakalayabilir miyiz bilemiyorum ;
Eğitim sisteminin İmam hatip okulu açmak zannedildiği yerde "açıkçası bilgi çağının yakalanabileceğine de inanmıyorum"
Konunun biraz dışına çıktık ;
Eğitimimiz geri kaldığı için bilim ve teknikte de geri kaldık , ve bence bu geri kalmak da Osmanlı'nın sonunu getirdi.
Osmanlının çöküşünün tek sebebinin "dış komplolara bağlanmasını da " kabul etmiyorum.
Dış komplolar çöküşte etkili olabilirler ama esas sebep değildirler.
İç zafiyetler olmasaydı dış komploların ve tezgahların sonuç verebilmesi mümkün değildi.
Bana göre doğu toplumlarındaki en büyük zafiyet "başarısızlıklarının sebebini aramak yerine" başarısızlıklarını başkalarının düşmanlıklarına bağlamaktır;
Bu zafiyet bence doğulu toplumların geri kalmalarının en büyük sebebidir.
Çünkü o toplumlar kendilerini sorgulamasını bilmiyorlar.
Bunu yapamadıkları için de sürekli aynı yanlışları yapıyorlar.
Bizler de aynıyız.
Kendimizi sorgulayıp başarısızlıklarımıza çare aramasını bilmiyoruz bunu yapamadığımız için de sürekl olarak aynı hataları yapıyoruz.
Bu yanlışa Osmanlının çöküş sebeplerini doğru tahlil edememiş olmamız da dahildir.
Artık sorumluluğu başlararına atmak yerine kendi yanlışlıklarımızı tespit ederek düzeltmemizin zamanı gelmiştir.
Bence doğru olan budur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder